Dr. Suat Günsel Girne Üniversitesi Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Nermin Ankay bu önemli gün sebebiyle yaptığımız söyleşide sorularımızı yanıtladı:
Lenfoma nedir?
Lenfoma, lenf bezlerinden köken alan bir kanser grubudur. Lenfosit denilen kan hücrelerinin lenf bezlerinde aşırı çoğalması sonucu ortaya çıkar. Kötü huylu lenfositler lenf bezleri dışında dalak, karaciğer, kemik iliği ve diğer organlarda da çoğalırlar. Hodgkin lenfoma ve Hodgkin dışı lenfoma adı altında iki gruba ayrılır. Çoğu vakada hastalığın nedeni bilinmese de öpücük hastalığı olarak bilinen EBV enfeksiyonu ve HIV enfeksiyonları ile lenfoma arasında ilişki bulunmuştur. Bunun dışında tarım ilaçları, radyasyon, doğumsal ya da sonradan kazanılmış bağışıklık sistemi hastalıkları da riski artırmaktadır.
Lenfomanın görülme sıklığı ve belirtileri nelerdir?
Çocuklarda görülen kanserlerin en yaygın türlerinden biri olan lenfomalar lösemi ve beyin tümöründen sonra 3. sırada yer almaktadır. Lenfomaların en sık görüldüğü yaş grubu 5-10 yaş arasıdır. Çocuklarda lenfoma belirtileri; hastalığın tipine, yaygınlığına ve vücutta kaynaklandığı bölgeye göre değişkenlik gösterir. Lenfoma belirtileri bir çok sıradan çocuk hastalığında görülse de boyunda, koltuk altında, kasıktaki lenf bezesinde görülen ağrısız şişliklere karşı dikkatli olunmalı ve vakit kaybetmeden çocuk uzmanına başvurulmalıdır.
Baş boyun bölgesinde en önemli belirti, lenf bezleri ve bademciklerde ortaya çıkan lenf dokusu büyümeleridir. Ateş ve kilo kaybı diğer önemli belirtilerdir.
Bilindiği gibi ateş, bir çok çocukluk çağı hastalığının en sık görülen belirtisidir. Ancak ateşin 5 günden uzun sürmesi, eşlik eden gece terlemesi, halsizlik ve karaciğer, dalak ve lenf bezi büyümesi olması durumunda lenfoma riski akılda tutulmalı ve hastalar bu açıdan değerlendirilmelidir. Lenfoma ayrıca karın bölgesinde gelişirse karın ağrısı, bulantı, kusma, kabızlık gibi şikayetler ortaya çıkabildiği gibi göğüs boşluğunda oluşursa öksürük, göğüs ağrısı ve solunum sıkıntısına yol açabilir.
Ayrıca kemik iliği tutulumu varsa kemik ağrısı da gelişebiliyor.
Lenfoma tedavisi nasıl yapılır?
Erken tanı tedavinin başarısında en önemli faktörlerden biridir. Lenfomanın esas tedavisi kemoterapi ve radyoterapidir. Dirençli hastalarda yüksek doz kemoterapi ile kök hücre nakli de yapılmaktadır. Lenfoma hastaları %70-80 oranında tedavi edilebilmektedir. Hastalığın gidişatını etkileyen faktörler; hastalığın evresi, lenfomanın tipi, lenfomanın yaygınlığı ve beraberinde eşlik eden ek bir hastalık olup olmamasıdır. Günümüzde tedavi edilebilir hastalıklar arasında yer alan lenfoma kanserinde çocukların belirli kontroller altında tamamen sağlıklı bir hayat sürmeleri mümkündür.