Burun bölgesinin iç kısmı balgam salgılayan bezleri içeren mukoza dokusundan oluşur. Mukus, su, antikorlar ve proteinlerden oluşmuş burun salgısıdır. Mukus burunu nemli tutar ve havada asılı mikroplar, toz veya partiküllerin akciğerlere ulaşmasını önlemeye yardımcı olur. Burun içindeki bezler tarafından her gün yaklaşık 1 litre kadar mukus salgısı üretilir ve bu salgı burun boşluğundan sinüslere ve geniz boşluğuna doğru ilerler. Geniz boşluğundan da boğaza inerek yutulur ve çoğu kez kişi bu durumun farkında olmaz.

Bazı durumlarda mukus üretiminin artışı söz konusudur. Kıvamı ve renginde değişikler olur. Bu tip durumlarda daha önce farketmediğimiz geniz akıntısı rahatsızlık verici hale gelir.

Soğuk algınlığı, sinüzit gibi rahatsızlıklar geniz akıntısının başlıca nedenleri arasında gelir. Ayrıca; çeşitli ilaçlar, sigara, mevsim geçişleri gibi etkenler, hormonal nedenler, mantarlara bağlı nedenler de geniz akıntısını arttırabilmektedir.

Burun mukozası iltihabı burun iltihabı (rinit) olarak adlandırılır. İrritasyonlar, tahriş sonucu aşırı mukus oluşur ve geniz akıntısı yapar. Bu durum, burun akıntıları olarak adlandırılır ve boğazı sık temizleme ihtiyacı, öksürük ve balgama sebep olur.

Aşırı mukus zamanla kulak ile burnun bağlayan kulak kanalını (östaki tüpü) bloke edebilir bu gibi durumlarda ağrı ile sonuçlanan kulak iltihabı neden olabilir.

Geniz akıntısının nedeni hasta muayenesi ve akıntı incelenerek tespit edilebilir. Akıntı türü hastalık hakkında bilgi verir.

Örneğin, ince ve berrak akıntı Soğuk algınlığı, grip ya da alerji olduğunu gösterir. Koyu ve sarımsı veya yeşilimsi sarı akıntı mikrobik (bakteriyel) iltihabı gösterir. Kafa travması sonrasında başlayan sulu, şeffaf akıntı kafa tabanında bir kırık oluştuğunun ve beyin omurilik sıvısı kaçağının belirtisi olabilir.  Burun içi dokularının aşırı kuruluğu veya şiddetli sümkürmeler, kanla karışık burun akıntısına neden olabilir. Koyu, yeşil renkli, tek taraflı ve kötü kokulu akıntı burunda bir yabancı cisim varlığına işaret etmektedir.

Aşağıdaki durumlar söz konusu ise kişi mutlaka uzman doktora görünmelidir:

• Ateş yüksekliği ile seyreden burun akıntısı
• Enfektif görünümlü burun akıntısı
• Uzun süren ve burun tıkanıklığı ile seyreden burun akıntısı,
• Kanlı burun akıntısı
• Tek taraflı burun tıkanıklığı ve tek taraflı akıntı
• Uzun süren ve geçmeyen öksürük
• Koku ve tat duyusunda bozukluk ile seyreden burun akıntısı.