Ateş, koltuk altından ölçülen vücut ısısının 37.5, kulaktan ölçüldüğünde 38 santigrad derecenin üzerinde olmasıdır. En sık nedeni enfeksiyonlardır. Basit bir viral enfeksiyona bağlı soğuk algınlığından, ağır bir menenjite kadar birçok enfeksiyon ateşe neden olur.
Enfeksiyon dışı nedenler arasında özellikle küçük bebeklerde görülen sıvı kaybı, ortam ısısının yüksekliği ve aşırı giydirme gibi nedenler ateşe sebep olabilir. Dış çıkarma dönemi ve aşı sonrası da bebeklerde ateş görülebilir.
Ateş, hangi durumlarda tehlikeli olabilir?
- 2 yaşından küçük çocuklarda 24 saatten fazla, 2 yaş üzerinde ise 3 günden uzun süre devam ediyorsa,
- Ateşle beraber çocuğunuzda susturulmayan sürekli ağlama, inleme ve huzursuzluk durumunda,
- Ateş düşmesine rağmen huzursuzluğu devam ediyorsa,
- Sürekli uyuklama hali, bilinç bulanıklığı ve sayıklama gibi bulguların varlığında,
- Ateş düşürücü ilaçlara yanıt yoksa,
- Önceleri hafif seyreden ateş ani yükselme gösterirse
- Ateşle beraber cildinde mor döküntüler oluşuyorsa,
- Daha önce havale geçirmişse,
- Ağız mukozasında kuruluk, gözyaşının olmaması, göz küresinde ve bıngıldakta çöküklük gibi sıvı kaybı bulguları varsa,
- Zor ve sık nefes alıyorsa, öksürük, hırıltı, göğüs ağrısı, kulak ağrısı, karın ağrısı, boğaz ağrısı, ense sertliği, devamlı kusma, sık ishal, idrar yaparken yanma, idrar renginde değişme varsa, zaman kaybetmeden bir doktora başvurulmalıdır.
- Unutulmamalıdır ki kontrol altına alınamayan yüksek ateş, bebeklik döneminde beyin hücrelerine zarar verebilir. 1 yaşından küçük çocuklarda özellikle 3 aydan küçük bebeklerde ateş olması durumunda en kısa sürede hekime başvurulmalıdır.
Ateşli çocuğa doğru yaklaşım
- Ateşli çocukların üzerine ince bir şeyler giydirilmesi uygundur.
- Ateşin yükselmesi sıvı kaybını arttıracağı için ateşi olan bebeğin veya çocuğun yeterli sıvı aldığından emin olunur.
- Islak bez uygulaması sırasında kullanılacak su ılık olmalıdır. Ilık su ile ıslatılmış pamuk veya temiz bez parçaları ile alın bölgesi, boynun iki yanı, kasıklar, dirseklerin iç yüzleri ve koltuk altları silinerek bu işleme vücut ısısı normale dönene kadar devam edilir.
- Çocuğun bulunduğu ortamın ısısı mümkünse 21°C ve 22°C arasında ayarlanır.
- Doktorunuz tarafından önceden önerilen bir ateş düşürücü şurup çocuğa ağızdan uygun miktarda verilir, ağızdan şurup veremiyorsanız makattan yaşına uygun ve yine doktorunuzun önerdiği ateş düşürücü fitil kullanabilirsiniz.
Ateşli çocuğa yanlış yaklaşım
- Çocuktaki en ufak bir ısı artışında hatta normal vücut ısısında bile ateş düşürücü kullanmak
- Islak bez uygulaması sırasında kullanılacak suyun soğuk olması. Bu uygulama titremeye yol açar ve vücudun algılamasını karıştırarak ateşi azaltmak yerine artmasına neden olabilir
- Alkol veya sirke kullanarak ateşi düşürmeye çalışmak
- Antibiyotikleri ateş düşürücü olarak kullanmak
- Sık aralıklarla ateş düşürücü kullanmak