Sigara kullanımınıntüm dünyada hem insanların sağlığını tehdit eden çok önemli bir halk sağlığı sorunu hem de birey ve ülke ekonomilerini olumsuz yönde etkileyen bir bağımlılık olduğuna dikkat çeken Dr. Suat Günsel Girne Üniversitesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Füsun Yıldız, 9 Şubat’ın Dünya Sigarayı Bırakma Günü olarak gündeme gelmesinin amacının; sigaranın zararları konusunda toplumsal farkındalık oluşturmak, sigara kullanma alışkanlığı olan insanların sigaranın zararları konusundaki bilgilerini artırmakve sigara kullanma bağımlılığındankurtulmasını sağlamak olduğunu kaydetti.
Vücutta Sigaranın Zarar Vermediği Herhangi Bir Organ Yoktur
Prof. Dr. Füsun Yıldız, sigaranın her dozunun zararlı olduğunu vurgulayarak,içinde insan sağlığını tehdit eden yaklaşık 4000 adet zararlı kimyasal madde tespit edildiğini hatırlattı.“Bu maddelerin vücuttaki hücreleri öldürdüğü, hücrenin yapısını bozduğu ve 50 tanesinin doğrudan kansere sebep olduğu yapılan bilimsel çalışmalarla ispatlanmıştır. Vücutta sigaranın zarar vermediği herhangi bir organ yoktur ve değişik sistemlerde akciğer kanseri, kronik bronşit, amfizem, koroner damar hastalığı, felç, ağız, gırtlak, yemek borusu, mide, karaciğer, böbrek ve mesane kanseri, damar tıkanıklığı başta olmak üzere birçok hastalığa neden olur.” diyen Prof. Dr. Füsun Yıldız, açıklamasının devamında şunları kaydetti:
“Sigara içenin çevredeki havaya kattığı dumana çevresel tütün dumanı denir. Çevresel tütün dumanı ana akım ve yan akım olmak üzere ikiye ayrılır. Ana akım sigara içene zarar verirken yan akım ile o ortamda bulunan çocuk, genç, yaşlı, hamile, hasta herkes zarar görmektedir. İşte bu şekilde dumanla kaplı havayı soluyan kişi kendi isteği dışında zarara uğradığı için ‘pasif içici’ olarak tanımlanmaktadır.
Bulunulan Ortamda Tütün Ürünü İçiliyorsa Bu Kirliliği Temizleyecek Hiç Bir Yöntem Yoktur
Yapılan bilimsel çalışmalar bir sigaradan ortama saçılan dumanın çok büyük bir çoğunluğunun yan akımdan oluştuğunu göstermiştir ve bazı kanser yapıcı maddelerin miktarı yan akım dumanda ana akıma göre 10-200 kat daha fazladır. Ayrıca yapılan bilimsel çalışmalar ebeveynleri sigara içen çocukların ileride sigara bağımlısı olma riskini diğer çocuklardan çok daha yüksek olarak bildirmektedir. Unutulmamalıdır ki; bulunulan ortamda bir kişi tütün ürünü içiyorsa bu kirliliği temizleyecek HİÇ BİR YÖNTEM YOKTUR. Kapı-pencere açmanın, klima ya da aspiratör çalıştırmanın ya da herhangi bir havalandırma sisteminin koruyucu HİÇ BİR YARARI YOKTUR. Bu doğrular bize sigara kullananlar kadar pasif içicilerinde ne yazık ki yukarıda sayılan hastalıklarla yüz yüze bulunduklarını göstermektedir.
Tüm bu zararlardan korunmak için tütün kontrol stratejileri gerekmektedir. Bu temel stratejiler; tütün ürünleri tüketiminin başta kanser olmak üzere çeşitli hastalıklarla ispat edilmiş sebep-sonuç ilişkisi nedeniyle kullanım yaygınlığı dikkate alınarak, tüketimini azaltmak yani sigarayı bıakmak, özellikle çocuklar ve gençler başta olmak üzere tütün tüketimine başlamayı önlemek ve başkasının tükettiği sigara dumanından dolayı pasif etkilenimi ortadan kaldırmaktır.
Hastanemiz Sigara Bıraktırma Polikliniği Bağımlılıktan Kurtulmanız İçin Hizmet Vermektedir
Sigara içimi bir bağımlılık olduğundan bununla mücadele de uzun soluklu bir yoldur. Bu yolda uzman hekimlerden yardım almak süreci oldukça kolaylaştırmaktadır.
Sigaranın bırakılması sonrasında relaps denilen yeniden sigara içimine başlama oluşabilir. Bu yüzden sigaradan kurtulmak isteyen kişinin öncelikle kendi isteği ve iradesi ile bu işi yapmaya karar vermesi gereklidir. Bu karar alındıktan sonra kişinin bağımlılık düzeyi yani nikotin bağımlılığı ve psikolojik bağımlılığı tespit edilir ve yapılacak profesyonel yardımda buna göre belirlenir. Nikotin bağımlılığı ön planda olan kişilerde sigarayı bıraktıktan sonra huzursuzluk, sinirlilik, gerginlik, konsantrasyon azalması gibi ‘nikotin yoksunluk belirtileri’ ortaya çıkar. Bunları ortadan kaldırmak amacıyla ‘nikotin yerine koyma tedavisi’ adını verdiğimizi nikotin bantları, sakızları veya inhalerleri kullanılabilir. Sigara bırakma tedavisinde bir başka yol ise nikotin dışı bir tedavi yaklaşımı olan Bupropion ve Varenicline etken maddeli ilaçların kullanılmasıdır. Psikolojik bağımlılık ön planda ise mutlaka psikolojik destek ve davranış tedavileri uygulanmalıdır. Burada unutulmaması gereken tüm bu uygulamaların ve ilaçların hekim kontrolünde ve sabırla uygulanmasıdır. Dr. Suat Günsel Girne Üniversitesi Hastanesi’nde de bu bağımlılıktan kurtulma da size yardımcı olacak bir sigara bıraktırma polikliniği hizmet vermektedir.
Karar Verin, Vazgeçmeyin Ve Başarın!
Sigarayı bırakmayı başardıysanız sağlığınıza, ailenize ve ekonominize en büyük iyiliği yapmışsınız demektir. Sigara içmeyi kestiğiniz ilk dakikalardan itibaren vücudunuzda önce kısa vadeli olumlu etkiler örneğin; 20 dakikada nabız, kan basıncı ve vücut ısısı normale döner, 24 saatte karbon monoksit gazı hızla azalır, daha sonra orta vadeli olumlu etkiler örneğin 2 hafta ile 3 ay arasında efor kapasitesi artar, koku ve tat alma duyuları iyileşir, balgam miktarı azalır, diş ve tırnaklardaki sarı lekeler kaybolur ve en son uzun vadeli etkiler örneğin 1. yıl sonunda koroner kalp hastalığı ve kalp krizi riski %50, beyin kanaması ve damar tıkanıklığı riski %30-50 azalır. 5. yılın sonunda ağız, gırtlak ve yemek borusu kanseri riski yarıya iner, 10. yılda felç olma riski ve 15. yılda koroner kalp hastalığı ve kalp krizi geçirme riski hiç içmeyenlerle aynı düzeye gelir. Sigarayı bırakmanın sağlık üzerindeki bu olumlu etkilerin yanında sosyal yönden olumlu etkileri de vardır ki; çevrenizdekileri artık dumana boğan, rahatsız eden bir kişi konumundan çıkacak, çocuklara ve gençlere iyi örnek olan bir erişkin olacaksınız. Eviniz, arabanız ve giysilerinize sinmiş sigara kokusu kaybolacağından çevreyi rahatsız etmeyeceksiniz.
Sigarayı bırakmanın ekonomik boyuttaki yararı da çok büyüktür. Her gün sigaraya verdiğiniz parayı bir kenara ayırdığınızda tasarruf edeceksiniz ve tabii ki sigaranın neden olduğu hastalıklar nedeniyle oluşabilecek sağlık harcamalarınız da azalacaktır.
Sigaranın bırakılması için harcanan emek ve para ileride sigaraya bağlı oluşabilecek hastalıkları tedavi etmek için harcanacak olandan oldukça azdır.
Karar verin, vazgeçmeyin ve başarın!Hedefimiz sigarasız bir toplum ve tamamen dumansız ortamlardır.”