Dr. Suat Günsel Girne Üniversitesi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Füsun Yıldız 1-7 Nisan Kanser Haftası hakkında bir açıklama yaptı:
“ Kanser, bir organ veya dokudaki hücrelerin düzensiz olarak bölünüp çoğalmasıyla beliren kötü huylu tümörlere verilen isimdir. 100’den fazla değişik kanser tipi vardır. Kanser kalıtsal ve çevresel birçok faktörün başlatıcı etkisi ile vücudumuzun çeşitli bölgelerindeki hücrelerin normal karakterini kaybederek değişmiş hücreler oluşması ve anormal, kontrol dışı çoğalması ile başlar. Eğer kanser hücreleri oluştukları tümörden ayrılır ve kan ya da lenf dolaşımı aracılığı ile vücudun diğer bölgelerine giderse, gittikleri yerlerde tümör kolonileri oluşturarak büyümeye devam ederler. Kanserin bu şekilde vücudun diğer bölgelerine yayılması olayına metastaz adı verilir.
“Kanser gelişimi için risk faktörleri 3 Ayrı Grupta Toplanır”
1-Kalıtsal faktörler: Aile üyelerinden birinde genç yaşta kanser teşhis edilen bireylerde, üç veya daha fazla kuşakta aynı tip kanser öyküsü bulunanlar, anne veya baba tarafından üçten fazla kanser olgusu bulunan kişiler ve aile bireylerinden birinde iki veya daha fazla farklı tip kanser bulunan bireyler kanser gelişme riskine sahiptir. Kanserin kalıtımsal olduğundan şüphe ediliyorsa genetik tarama testleri yapılmalıdır.
2-Çevresel faktörler: Yaşadığınız ya da çalıştığınız çevre koşulları kanser gelişimi için risk faktörü oluşturabilir. Bu risk faktörlerinin başında aktif ve pasif tütün ve tütün ürünlerine maruziyet gelir. Asbest, radon, hava kirliliği, UV radyasyon, kanser gelişimi için diğer çevresel risk faktörlerindendir.
3-Biyolojik risk faktörleri: Yaş, cinsiyet, ırk gibi fiziksel özelliklerdir.
“Her hastalıkta olduğu gibi kanserde de erken tanı çok önemlidir”
Peki kanserin belirtileri nelerdir ? Kanserin belirtilerini bilmek hastalığın erken teşhisi açısından önemlidir, ancak bu belirtilerin birine veya daha fazlasına sahip olmak kişinin kanser olduğu anlamına da gelmez. Hastalığın oluştuğu organa göre belirtiler çok farklıdır. Bu belirtiler; ateş halsizlik, ağrı, vücutta ele gelen kitleler, cilt değişiklikleri, kanama, dışkılama ve idrar yapma alışkanlığında değişiklik, öksürük, ben ve siğillerde değişiklikler olabilir. Örnek olarak bir akciğer kanserinin belirtileri; öksürük, ağızdan balgamla birlikte kan gelmesi, nefes darlığı, geçmeyen göğüs ve kol ağrısı, ses kısıklığı, tekrarlayan akciğer enfeksiyonları, boyun ve yüzde şişlik, iştahsızlık ve kilo kaybı olabilir.
Her hastalıkta olduğu gibi kanserde de erken tanı çok önemlidir. Bu yüzden yukarıda saydığımız risk faktörlerini hayatımızdan çıkarıp, bağışıklık sistemimizi güçlendirecek şekilde doğal gıdalarla beslenip, tütün ve tütün ürünlerinden uzaklaşırsak bu tür kötü huylu tümörlerin vücudumuzda gelişmesini önleyebiliriz. Kanser erken tanı konulmaz ve tedavi edilmez ise ciddi rahatsızlıklara, hatta ölüme dahi neden olabilir. Bunun için kanser ile ilgili farkındalığın artması, tanı ve tedavi yöntemlerinin gelişmesi kanser erken tanısını ve tedavisini sağlayacak, bu hastalığa bağlı ölümleri azaltabilecektir. “
Kaynaklar:
- TC Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Kanser Dairesi Başkanlığı web sitesi.
- Türk Toraks Derneği Eğitim kitapları serisi ‘Akciğer Kanseri ile Yaşamak’