Sarılık cildin ve gözün sararması olarak görülen bir durumdur ve bilirubin eritrositlerin parçalanması sonucu ortaya çıkar. Organizmada meydana gelen biyolojik olaylardaki anormal sirkülasyon ve yapılanma bozulduğunda kandaki bilirubin seviyesi yükselir ve sarılık meydana gelir. Karaciğer ya da safra yollarındaki hastalıkların belirtisidir.
Karaciğere bağlı ise Gastroenterohepatoloji bölümünün alanına, safra yollarına bağlıysa sıklıkla Karaciğer Safra Yolları Cerrahisi Bölümünün alanına girer.
Ama sarılık her durumda hekime başvurmayı gerektiren bir durumdur ve zaman kaybedilmemelidir.

Sarılık meydana gelişine göre üç şekilde değerlendirilir:

– Karciğer öncesi (prehepatik):Fazla miktarda eritrosit yıkıma bağlı olarak meydana gelen sarılıklardır (hemolotik sarılık). Bunlara örnek yenidoğan sarılığı verilebilir. Sezaryenle doğum ve erken doğumlardan kaynaklanmaktadır.

– Karaciğerdeki olaylardan dolayı (hepatik):Karaciğerin indirekt bilirubini direkt bilirubine çevirme görevini yapamamasına bağlı olarak meydana gelir. İndirekt  bilirubin seviyesi yüksektir. Karaciğer dokusunun kendi hücre hastalıklarında görülür (enfeksiyoz hepatit gibi).

– Karaciğer sonrası (posthepatik):Karaciğer sonrası sarılık yani safra yolları ile ilgili olanda indirekt bilirubin direkt bilirubine çevrilmiştir ancak bağırsağa akamamakta ve kana karışmakta, kandaki direkt  bilirubin seviyesi yükselmektedir. Hastalık kronikleştikçe indirekt bilirubin seviyesi yükselmeye başlar.Çünkü karaciğer hücresi de görevini yapamamaktadır.

Halk arasında, viral hepatitle, sarılık karıştırılır ve her sarılık “viral hepatit” zannedilir. Halbuki sarılık bir hastalık değil belirtidir. Birçok hastalık, sarılık belirtilerine neden olabilir. Örneğin, ana safra kanallarında taş olması sarılığa neden olabilir. Ancak viral hepatit’le hiçbir ilgisi yoktur ve bulaşmaz.

Üç çeşidi vardır
– Hemolitik sarılık:Kandaki alyuvarların tahrip olması sonucu safra, kana karışır. Hastanın idrar rengi normal, büyük tuvaleti ise koyudur.
– Hepatik sarılık:Bir virüsün neden olduğu karaciğer iltihabıdır. Karaciğer hücreleri şişer ve safra yolları tıkanır. Belirtileri, yavaş yavaş görülür. Hastada ateş, iştahsızlık, ishal ve kusma vardır. En çok görülen sarılık çeşidi budur.
– Obstrüktif sarılık:Nedeni, safra kanallarının tıkanmış olmasıdır.
Ortak belirtileri ise şunlardır:

Hastalığın neden olduğu sarı renk, önce göz aklarında görülür. Sonra yüz, boyun, gövde, kol ve bacaklara kadar yayılır. İdrarın rengi sarı ile koyu kahverengi arasında değişir. Ciltte de kaşıntı vardır. Büyük abdest, kil renginde ve fena kokuludur.Tedavinin ilk şartı, yatak istirahatidir. Sıkı bir perhiz uygulanır.