9 Şubat, 1987 yılından bu yana Dünya Sağlık Örgütü tarafından “ Dünya Sigarayı Bırakma Günü “  olarak kabul edilmekte ve bu konuda toplumsal farkındalık yaratmak için çeşitli etkinlikler düzenlenmekte, bilgilendirme amaçlı çalışmalar yapılmaktadır.

Dr. Suat Günsel Girne Üniversitesi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı’ndan

Prof. Dr Füsun Yıldız bu çerçevede sorularımızı yanıtladı.

Sigara ve diğer tütün ürünlerinin zararları ve son dönemde ortaya çıkan yeni ürünler hakkında bizlere neler söylemek istersiniz?
Her dozu zararlı olan ve her iki kullanıcısından birisinin erken ölümün neden olan tütün ve tütün ürünlerinin kullanımı sonucu saçımızın telinden ayağımızın tırnağına kadar tüm organlarımız zarar görmekte ve birçok hastalık ortaya çıkmaktadır. Bu hastalıklar sonucu oluşan maddi ve manevi zararları hem sigara içen hem de içmeyen bireyler birlikte karşılamakta, tütün endüstrisi ise her geçen gün daha da zenginleşmektedir. Ölümü pazarlayan bu endüstri, son zamanlarda ‘zarar azaltma’ ve ‘sigara bırakma’ yöntemi olarak sunduğu elektronik sigara gibi ısıtmalı ürünlerle bırakmak isteyen bağımlıları kazançlarını devam ettirecekleri başka bir ürün portföyüne kaydırmaya çalışmaktadır.

Bu durumda sağlık çalışanlarına nasıl bir görev düşmekte?
İşte bu noktada sigara ve sigara benzeri tüm tütün ürünleri ile ilgili doğru bilgilendirmelerin yapılması biz hekimlerin ve sağlık kurumlarının görevidir. “ 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü” gibi bazı özel günlerde bu bilgileri gündeme getirerek farkındalığın arttırılması sağlanmalı ve sigaranın benzer başka zararlı bir ürüne kayarak değil tamamen yaşamdan çıkartılması gerektiği vurgulanmalıdır.

Peki kullanıcılar açısından baktığınızda bu bağımlılıktan kurtulma ve tedavi için neler söylemek istersiniz?
Sigara bağımlılığı tedavi edilebilen bir hastalıktır ancak bunun için öncelikle kişinin bundan kurtulmayı istemesi gereklidir. Sigarayı bırakmak isteyen kişilerin destek ve tedavisi ise bu konuda eğitim ve deneyime sahip hekimler tarafından kanıta dayalı tıp ile yapılmalıdır. Bu konuda doğru hekimlerden alınan destek, sigaradan kurtulmada en kolay ve hızlı şeklide başarıyı getirecektir. Sigara bırakma sürecinde çekilebilecek kısa süreli stres ve sıkıntı yaşam boyu sağlığın kazanılması şeklinde çok mutluluk veren bir süreç olarak kişiye ve ailesine geri dönecektir.

Tedavinin aşamaları nelerdir?      
Bağımlılığın psikolojik, davranışsal ve nikotin bağımlılığı olmak üzere üç ayağı vardır. Bırakmaya karar veren kişilerde çeşitli testlerle bağımlılık düzeyleri belirlenmekte, genel vücut sağlığını ve akciğerlerin durumunu gösteren akciğer filmi, solunum fonksiyon testi gibi tetkikler yapılmakta, gerekirse ilaç tedavisi ve psikolojik destekle sigaranın bırakılması sağlanmaktadır. Nikotin bağımlılığı ön planda olan kişilerde sigarayı bıraktıktan sonra huzursuzluk, sinirlilik, gerginlik, konsantrasyon azalması vb. ‘nikotin yoksunluk belirtileri’ ortaya çıkar. Bunları ortadan kaldırmak amacıyla nikotin yerine koyma tedavisi adını verdiğimizi nikotin bantları, sakızları veya inhalerleri kullanılabilir. Nikotin dışı bir tedavi yaklaşımı olan Bupropion ve Varenicline etken maddeli ilaçlar da sigara bırakma tedavisinde kullanılmaktadır. Psikolojik bağımlılık ön planda ise mutlaka psikolojik destek ve davranış tedavileri uygulanmalıdır. Dr Suat Günsel Girne Üniversitesi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı bünyesinde “Sigara Bıraktırma Polikliniği” sigaradan kurtulmak isteyen hastalara hizmet vermektedir.

Son olarak sigarayı bırakmak isteyen kişilere neler söylemek istersiniz?
Karar verin, vazgeçmeyin ve dumansız sağlıklı yaşamın keyfini çıkarın.”