Çocuk Hakları, İnsan Hakları Kavramının İçinde Ele Alınması Gereken Bir Konudur


Dr. Suat Günsel Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Nilüfer Galip Çelik 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü’ne ilişkin bir açıklama yaptı.

“ Çocuk hakları; kanunen veya ahlaki olarak dünya üzerindeki tüm çocukların doğuştan sahip olduğu varsayılan, eğitim, sağlık, yaşama, barınma; fiziksel, psikolojik veya cinsel sömürüye karşı korunma gibi haklarını tanımlamakta kullanılan evrensel kavramdır.

Çocuk hakları, insan hakları kavramının içinde ele alınması gereken bir konu olmasına rağmen bugün, dünyanın birçok yerinde var olan insan hakları ihlalleri, çocuk boyutunda daha geniş kapsamlı ve büyüyerek, müdahale edilmesi daha zor bir şekilde karşımıza çıkmaktadır.

Çocukların erişkinlerden farklı fiziksel, fizyolojik, davranış ve psikolojik özellikleri olduğu, sürekli büyüme ve gelişme gösterdiği bilincinin yerleşmesi, çocukların bakımının bir toplum sorunu olduğu ve bilimsel yaklaşımlarla herkesin bu sorumluluğu yüklenmesi gerektiği düşüncesi, Cenevre Çocuk Hakları Bildirisi ile şekillenmiştir. Günümüzde çocuk hakları ile ilgili olan uluslararası belge 20 Kasım 1989 tarihinde Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilerek 193 ülke tarafından Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi adı altında onaylanmıştır.

Türkiye’de ise çocuk haklarına yönelik ilk girişimler ulu önder Atatürk’ün sayesinde çok daha erken tarihlerde başlatılmış, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ilk olarak Nisan 1929’da kutlanmaya başlanmıştır. Bu tarihte örgütlenen 4 bin çocuk ilk kez TBMM’den haklarını talep etmiştir.

Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi ile belirlenen haklardan en temel ve önemli olanı elbette sağlıklı yaşam ve eğitim hakkıdır. Çocuklar ulaşılabilir en yüksek düzeyde sağlık hizmetlerinden yararlanabilmeli, gerekli tedavi ve iyileştirme hizmetlerinden faydalanabilmelidir. İhmal edilen, terk edilen, istismara uğrayan ya da işkenceye tâbi tutulan çocukların iyileştirilmesi ve yeniden topluma kazandırmasından devletler sorumlu tutulmaktadır.

Dünyanın değişik coğrafyalarında, her gün yenisi eklenen çocuk hakları ihlalleri ile karşılaştığımız günümüzde, tüm çocukların sahip oldukları bütün hakları ile sağlıklı, mutlu ve huzurlu bir yaşam sürdürmeleri hepimizin görevi olmalıdır. “